Madam CURIE'nin Hayati

MARIE SKLOWDOWSKA CURIE [ 1694 - 1778 ]

Manya Sklodowska ( Marie Curie ) Polonya dogumlu bir Fransiz fizikçidir. 7 Kasim 1867'de Varsova'da dogdu, 4 Temmuz 1934 de Fransa'da Sallanches yakinlarinda öldü.

Radyoaktivite üzerinde yaptigi çalismalar ile dünya çapinda tanindi; iki defa Nobel ödülünü kazandi. Esi Pierre Curie ve Henri Becquerel ile birlikte 1903 de Nobel Fizik ödülünü, 1911' de de Nobel Kimya ödülünü aldi.

Çocuklugundan beri son derece güçlü olan hafizasi dikkati çekmisti. On alti yasinda bir Rus Lisesinden mezun olunca altin madalya ile ödüllendirildi.

Matematik ve fizik ögretmeni olan babasi, tüm tasarruflarini hatali bir yatirim sonucu kaybedince ögretmen olarak çalismak zorunda kaldi. Ayni zamanda gizli sekilde kadin isçilere Lehçe yayin yapan "serbest üniversitede" görev aldi.

On alti yasina geldiginde Manya ,, kendisine mürebbiye olarak yatili bir is buldu. Bu dönemde mutsuz bir ask yasadi. Bu isteki kazanci ile Paris'te tip okuyan ablasi Bronia'nin masraflarini -ileride onun da kendisine ayni seyi yapacagi ümidi ile- karsiliyordu.



Manya Sklodowska ,1891 yilinda Paris'e gitti ve Sorbonne'da Paul Appel , Gabriel Lippmann ve Edmond Bouty'nin derslerini takip etmeye basladi. Orada, dönemin oldukça iyi taninan bilim adamlariyla tanisti. Bunlarin arasinda Jean Perrin , Charles Maurain ve Aime Cotton sayilabilir. Sklodowska , sabahlara kadar talebelerin yasadigi semtte tuttugu küçücük bir çati katinda derslerine çalisti. Tüm gidasi, ekmek, tereyagi ve çaydan olusuyordu. 1893 yilinda fizikçi olarak lisans derecesini aldi ve Lippmann'in arastirma laboratuvarinda çalismaya basladi. 1894'te matematik ilimlerde lisansini ikincilikle aldi. Ayni yilin baharinda Pierre Curie ile tanisti.

25 Temmuz 1895'te evlendiler. Bu evlilik, dünya çapindaki sonuçlari çok kisa zaman sonra alinan bir ortakligin baslangici oldu. Özellikle, 1898 yazinda Polonyum'un kesfi (ana vataninin serefine Marie , bu ismi vermistir) ve birkaç ay sonra radyumun bulunmasi ile bu ortaklik insanlik için en önemli ürünlerini verdi.

1896 yilinda Henri Becquerel'in yeni kesfettigi bir fenomen (ki daha sonra Marie buna "radyoaktivite" ismini vermistir) kendisine bir tez konusu arayan Marie Curie'nin ilgisini çekti ve uranyumda kesfedilen bu özelligin baska bir maddede olup olmadigini arastirmaya karar verdi. Sonuçta G.C. Schmidt ile ayni anda, bunun dogru oldugunu kesfetti.

Minerallere yöneldigi zaman, uranyumdan daha üstün bir aktiviteye sahip olan pesblende dikkatini çekti. Bu, ancak cevherde küçük miktarlarda bulunan çok yüksek aktiviteli bilinmeyen bir maddenin varligi ile açiklanabilirdi.
MARIE CURIE

Bu problemi çözmek için baslattigi çalismalarda daha sonra Pierre Curie de kendisine katildi, böylece polonyum ve radyum isimli yeni elementleri kesfettiler.

Pierre Curie kendisini yeni radyasyonlarin fizik açisindan incelenmesi çalismalarina adadi. Bu arada Marie Curie'de metal halinde saf radyum elde etmeye çabaliyordu. Bunu da Pierre Curie'nin talebelerinden A. Debierne'nin yardimiyla basardi. Bu arastirmanin sonucu olarak Marie Curie Haziran 1903'te doktorasini aldi ve Pierre ile birlikte Kraliyet Davy Madalyasini kazandilar. Ayrica, yine 1903'te Becquerel ile birlikte radiaoktiviteyi bulmalarindan dolayi Nobel Fizik ödülünü paylastilar.

Kizlari Irene ve Eve, 1897 ve 1904 yillarinda dogdular. Ancak, onlarin dogumu Marie'nin yogun bilimsel çalismalarini etkilemedi. 1900 yilinda Sevre'de bir kiz okulunda fizik hocasi olarak görev alip orada uygulamali görsel deneylere dayali bir ögretim metodu gelistirdi. Aralik 1904'te Pierre Curie'nin yönettigi laboratuvara bas asistan olarak atandi.

Pierre Curie'nin 19 Nisan 1906' daki ölümü Marie'ye çok aci bir darbe oldu, ama ayni zamanda kariyerinde de bir dönüm noktasi teskil etti. Artik tüm enerjisini birlikte yaptigi çalismalari tek basina tamamlamaya adadi. 13 Mayis 1906'da kocasinin ölümü ile bosalan profesörlüge tayin edildi. Böylece Sorbonne'da ders veren ilk kadin oldu. 1908 yilinda profesörlük unvani devam etmesine ragmen, bürokratik çalismalardan uzaklasti ve 1910 yilinda radioaktivite üzerindeki en öemli çalismasi yayimlandi.

1911 yilinda saf Radyum elde etmeyi basardigi için Nobel Kimya ödülünü aldi.

1914'te Paris Üniversitesinde Radyum Enstitüsüne ait binalarin tamamlanisini izledi.

Birinci Dünya harbi sirasinda Marie Curie , kizi Irene'nin yardimi ile kendini X-Radyografinin gelistirilmesine verdi.

1918'de artik kadrosuna Irene'nin de katildigi Radyum Enstitüsü, çok ciddi bir sekilde çalismaya basladi ve daha sonra Nükleer Fizik ve Kimya alaninda dünya üzerindeki tek merkez haline geldi. Marie Curie , artik söhretinin zirvesindeydi. !922'den itibaren Tip Akademisi de onu bünyesine aldi. Artik çalismalarini tümüyle radyoaktif maddelerin kimyasi ve bu maddelerin tip alanindaki uygulamalarina kanalize etti.

1921 yilinda, iki kizinin esliginde Madam Curie Amerika Birlesik Devletlerine son derece basarili bir ziyaret yapti. Kendisine Baskan Warren G.Harding tarafindan Amerikan Kadinlari arasinda toplanan paralarla alinan bir gram radyum hediye edildi.

Belçika, Brezilya, Ispanya ve Çekoslovakya'da konferanslar verdi. Milletler Birligi tarafindan Uluslarasi Bilimsel Isbirligi Komisyonuna üye yapildi. Bunlara ilaveten, Paris'te Curie vakfinin gelismesine ve 1932' de Varsova'da Radyum Enstitüsü'nün açilisina sahit oldu. Buranin yöneticiligi de ablasi Bronia'ya verildi.

Marie Curie'nin en belirgin basarilarindan biri, yogun radyoaktif kaynaklarin bir araya toplanmasinin sadece hastaliklarin tedavisi için degil, ayni zamanda nükleer fizik alaninda çok genis arastirmalar yapma olanaklarinin saglanmasi açisindan da gerekli oldugunu anlamis olmasidir.

Paris'teki Radyum Enstitüsünde bulunan 1.5 gram radyuma ilave olarak yillar boyunca biriken radyum D ve Polonyum, 1930 ve daha sonraki yillarda da pek çok deneyin basari ile sonuçlanmasina vesile oldu. Bu deneyler arasinda özellikle Irene Curie'nin 1926 yilinda evlendigi Frederic Joliot ile ortaklasa yaptigi deneyler en dikkât çekici olanlardir.

Çalismalar, Sir James Chadwick'in nötronu kesfetmesine yol açti , daha da önemlisi,1934 yilinda Irene ve Frederic Joliot - Curie'nin yapay radyoaktiviteyi kesfetmelerini sagladi. Kesiften birkaç ay sonra Marie Curie , radyasyonun neden oldugu lösemi hastaligindan öldü.

Onun fizige olan muazzam katkisini kelimelere sigdirmak çok güçtür. Biraktigi etkiler sadece kazandigi iki Nobel ödülü ile önemi ifade edilen kendi çalismalari ile sinirli degildir; nesiller boyu nükleer fizikçiler ve kimyacilar üzerinde hissedilmektedir.